02
İPARA FARKIİNDİRİM DÜNYASI / 1 MİLYON MÜŞTERİ / ÖZEL KARTLAR

iPara Blog

Tek bir entegrasyon yaparak e-ticaret sitenizden tüm banka ve kredi kartları ile online ödeme alın.

GTİP Nedir, GTİP Numarası Nasıl Bulunur?

  •     
  •     
Blog
04.12.2023

GTİP Nedir, GTİP Numarası Nasıl Bulunur?

     

Uluslararası ticaretin belirli bir düzende ilerlemesi ve gümrüklerde sorun çıkmaması adına bazı sistemlerden yararlanılıyor. Türkiye’de de kullanılan bu sistemlerden biri, ülkemizde GTİP olarak biliniyor. Biz de bu nedenle “GTİP nedir, GTİP kodu nedir ve GTİP numarası nasıl bulunur?” gibi sorulara cevaplar verdik.

    

GTİP Nedir?

    

GTİP, Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu’nu ifade eden bir kısaltmadır. Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu ise ihracat sürecinde ülkemizden çıkan ürünlerin tanımında kullanılan numaralandırma sistemine verilen isimdir. Bu numaralandırma sistemi ile uluslararası bir standart olan ve kısaca Armonize Sistem olarak bilinen Armonize Mal Tanımı ve Kodlama Sistemi’ne (The Harmonized Commodity Description and Coding Systems) uygun bir Gümrük Tarife Cetveli oluşturulmuştur.   

    

Uluslararası ticarette ürünleri tanımlamak için bu referanslar dikkate alınır ve ürünlere GTİP numaraları verilir. Peki, GTİP numarası nedir?

    

GTİP Numarası Nedir?

    

GTİP numarası veya GTİP kodu, İstatistik Pozisyonlarına Bölünmüş Türk Gümrük Tarife Cetveli’nde yer alan 12 haneli kodları ifade eder. Ülkemizde GTİP kodu ve tarife numarası olarak bilinirken uluslararası alanda HS kodu (Harmonized System Code) veya HTS kodu (Harmonized Custom Tariff Code) şeklinde isimlendirmeleri mevcuttur. Söz konusu kodların ve numaralandırma sistemlerinin temelinde ise Armonize Sistem vardır. 

    

Dünya Gümrük Örgütü tarafından düzenlenen Armonize Sistem, 01 ila 97 arasındaki bir sayıyla başlayan ve 6 haneye kadar tüm dünyada aynı olan bir numaralandırma sistemidir. Sistemdeki 2’li, 4’lü ve 6’lı gruplandırmalar tüm dünyada standart olduğu için her ülke en az 6 haneli GTİP kodlarını kullanılır. Avrupa Birliği ülkeleri için bu sayı 8’dir. Bununla birlikte 10’lu ve Türkiye gibi 12’li numaralandırma sistemlerini kullanan ülkeler de vardır.  

    

GTİP numarasının açılımı şöyledir:

    
  • İlk 4 hane: Ürünün pozisyon numarası
  • İlk 6 hane: Dünya Gümrük Örgütü Armonize Sistem nomanklatür kodu
  • 7. ve 8. hane: Avrupa Birliği kombine nomanklatür kodu
  • 9. ve 10. hane: Vergi uygulamaları için kullanılan pozisyon kodu (milli alt açılım kodu)
  • 11. ve 12. hane: Gümrük tarifesi istatistik kodu
    

Örnek GTİP numarası ise şöyledir:

    
  • Portakal suyu (dondurulmuş): 20.09.11.99.00.00
    

GTİP Kodu Ne İşe Yarar?

    

Armonize Sistem doğrultusunda belirlenen ürün tanımlama numaraları sayesinde uluslararası ticaret sırasında gümrük kontrolleri daha kolay yapılır. Bu kodlar, gönderilen paketin içindeki ürünün birçok özelliği hakkında bilgi verir. Kodun daha fazla sayı içermesi, ürün hakkında daha detaylı bilgiler almayı sağlar. Bu nedenle 6 haneden sonrası için her ülkeye kendi sistemini oluşturma hakkı tanınmıştır. 

    

Ülkemizde kullanılan 12’li GTİP numaraları; ihracat yapan firmaların gümrük vergilerinin belirlenmesi, gönderilen ürünlerin kontrolleri, nakliye süreciyle ilgili ücretler ve istatistiklerin tutulması gibi amaçlarla kullanılıyor. 

    

GTİP Numarası Nasıl Bulunur?

    

GTİP numarası bulmak için kullanabileceğiniz birçok farklı kaynak vardır. İnternet üzerinde bu hizmeti veren çeşitli siteler bulabilmeniz mümkündür. Fakat daha doğru, detaylı ve güncel bilgiler için resmî kaynakları kullanmanız daha faydalıdır. Bu amaçla kullanabileceğiniz bazı kaynakları şöyle sıralayabiliriz:

    
  1. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Tarife Arama Motoru
  2. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Sınıflama Sunucusu
  3. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) GTİP Arama Sayfası
    

GTİP numarası sadece geleneksel ihracatta değil, e-ticaret siteniz üzerinden yapacağınız mikro ihracatlarda da kullanılır. E-ticaret siteniz üzerinden yurt dışına ürün satmak ve mikro ihracat hakkında detaylı bilgi almak için “Mikro İhracat Nedir? Nasıl Yapılır?” başlıklı yazımıza göz atabilirsiniz.